Televizyonda Reklam Veremeyecek Sektörler ve RTÜK Reklam Kuralları

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) 1990 yılında yayına başlayan özel radyo ve televizyon kanallarını denetlemek için 1994 yılında kurulmuştur. Bu kurumun amacı program içerikleri ve reklamları denetlemek ve kural koyarak bir standarda oturtmaktır.

RTÜK’ün yayınladığı mevzuat gereği reklamlar tüketiciyi kandırmamalı, etik değerlere sahip olmalı ve ayrıştırıcı bir üslup kullanmamalıdır. Reklamı yapılan ürün ya da hizmet hakkında doğru bilgilendirme yapmak zorunda olan reklamlar toplumun genel değerleri ve bütünlüğü ile çelişmemeli, tüketicinin güveni kötüye kullanılmayacak şekilde düzenlenmelidir. Reklamlarda kadın ve çocukların kullanımı, din, dil, ırk, etnik köken gibi hassas konular üzerinde yaptığı düzenlemeler ile firmaların radyo ve televizyonda nasıl reklam vermeleri gerektiğinin çerçevesini çizmiştir. Reklamlar bireyleri yönlendirmeden, bilinçaltı mesajlar vermeden yapılmalıdır. Asıl amaçları bilgi vermek ve kişileri doğruları söyleyerek kendi inisiyatifleri doğrultusunda satın almaya yönlendirmek olmalıdır.

Kurulun aldığı kararlar doğrultusunda radyo ve televizyonda reklam veremeyecek ya da vereceği reklam sınırlandırılmış olan firmalar vardır.

                Hangi Sektörden Firmalar Radyo ve Televizyonlara Reklam Veremez?

Toplum sağlığını önemseyen RTÜK alkol ve sigara gibi bağımlılık yapıcı ve sağlığa zararlı ürünlerin reklamlarının yapılmasını 2011 yılında yasaklamıştır. Aynı şekilde fazla kullanımda insan sağlığını tehdit edebilecek yağ, yağa dönüşen asit, tuz ve şeker gibi gıdaların reklamı da yapılamamaktadır. Reçeteli ilaçlar ve alternatif tedavi yöntemlerinin reklamları da insanları yanlış yönlendirebileceği ihtimali olması nedeniyle yasaktır.

Reçeteye tabi olmayan ilaçların reklamları ise sınırlandırılmıştır. Bu tip ürünlerin reklamlarında reçetesiz satıldığı belirtilmeli ve etken maddeleri reklamda kesinlikle açık ve görünür bir şekilde insanlara verilmelidir.

RTÜK kuralları gereğince reklamlar aracılığıyla ilaç ve tıbbi tedavilerin pazarlaması kesinlikle yasaklanmıştır.

Radyo ve televizyonun dinleyici ve izleyici kitlesinin yaş aralığı çok geniştir. Bu nedenle her yaştan kişiye yayın yapan bu araçlarda çocukların ruh ve beden sağlığını bozabilecek ürünlerin reklamları yapılamaz. Silah üretimi ve satımına dair reklamlar herkesin kullanımına uygun olmadığı için yasaklanmıştır.

Fal, medyumluk ve astroloji gibi hizmetler de insanların duyguları ile oynadığı, düşünceleri üzerinde etkili olduğu var sayılarak yasaklanmış sektörler arasındadır. Aynı durum arkadaş ve eş bulma siteleri için de geçerlidir. Bu kurumların insanların duyguları ile oynadığı gerekçesi ile reklam vermeleri RTÜK tarafından yasaklanmıştır.